Page 31 - Lokum Çocuk ve Edebiyat Dergisi Mart 2025 Sayısı
P. 31
Çocuk ve Edebiyat Dergisi
Masallar Anlatıcılık bir sanattır. İnsan hayal edebilir ve insan
beyni bu hayali gerçek gibi algılar. Anlatıcılık birine
bir şeyi anlatarak gördürme, hissettirme sanatıdır.
Örneğin ben burada şu anda sizlere bir masal
anlatırken siz aynı anda hem köknar ağacının
altında, hem bir ceviz kabuğunun içinde ya da bir
dağ köyünde, belki bir devin cebindeki katlanmış
işlemeli bir mendilin arasında ya da turuncu; yeşil
uzak bir gezegende hatta belki bir mağaranın
girişinde öylesine kendi kendine bitivermiş bir altın
başak otunun karşısında olabilirsiniz. Hayal etmek
ve hayal ettirmek insanın yeteneğidir. Anlatıcılık da
bu yeteneğe dayalı bir sanattır.
Masalda bir yol vardır. Masaldaki ana karakter ve
Köşe Yazısı anlatıcı vasıtasıyla dinleyen bu yolculuğa çıkar. Bu
bazen gerçek bir yolculuktur, karakter gerçekten bir
AZİZE KÖSE ARSLAN yolculuğa çıkar. Bekli bir yol ayrımına gelir, bir
Masalların hamuru hayallerdir. Sözel mirasın değerli seçim yapar, karar verir ve yola o şekilde devam
ögelerinden biri olan masalların önemi her geçen gün eder. Dağlar tepeler aşar, az gider uz gider, dere
daha da fazla anlaşılmaktadır. Bir dönem yoğun tepe düz gider, biz de peşi sıra gideriz. Bazen de
olarak dilimize dolanan Avrupa klasik masallarının içsel bir yolculuk vardır masalda ve karakter ile
çok ötesinde bir zenginliğe sahip olan şark ve masalın sonuna geldiğimizde biz de bir şekilde bu
Anadolu masallarının barındırdığı güzellikler yeni yeni içsel yolculuğu yaşamış oluruz. Anlatıcı, bizi bu
keşfedilmektedir. Bu masalların değeri; önemi fark yolculuğa çıkaran ve her adımda bize eşlik edendir.
edildikçe eğitime, dolayısıyla hayatımıza, daha fazla Masallar hayallerden doğar ve anlatıcının dilinden
nüfuz etmeye başlayacağı öngörülebilir. Çoğu anonim dinleyicisinin gönlüne taşar. Dinleyenin düşleri ile
olan masallar, yüzyıllar öncesinden günümüze güçlü beslenir, nesilden nesile anlatılarak varlığını
bir şekilde varlığını korumayı nasıl başarmıştır? Bu
sürdürür. Hamurunda hayaller vardır. İyi bir
edebi türün varlığını sürdürebilmesi anlatıcılarla
anlatıcının elinde özenle yoğurulur, dimağında
mümkün olmuştur elbette.
mayalanır. Gün gelir yine bir anlatıcının dilinde
yeniden doğar.
Her masal ana hatları ile konu bütünlüğünü
korumakla birlikte her anlatıcının elinde ve dilinde
Sonra ne mi olur? Masal bu ya, gökten üç elma
başka bir şekil alır. Lezzetlenir, renklenir ya da
düşer. Biri bana, biri anlatıcıya, biri de Lokum
nispeten yavan kalır. İşte anlatıcının rolünün önemi
Dergisinin tüm sevgili okurlarına…
burada başlar.
Köşe Yazısı 30