Page 11 - Lokum_dergi_interactif_pages

Çocuk ve Edebiyat Dergisi

Rojda Özdemir
[email protected]
@rojdaozdemr
SAHİ NEDEN ÖNEMLİDİR ÇOCUK KİTAPLARI

Ebeveynler ve öğretmenler için çocuk kitapları ha- hundan uzaklaşmadan, çocuğun dünyasını yansı-
yatın önemli bir parçası olmalıdır, diye düşünüyo- tabilmelidir (6). Bu nedenle de gerçeklik ve çocuğa
rum. Bu yüzdendir ki elime çocuklara okumak için görelik kavramları önemlidir.
bir kitap aldığım gibi onlarca soru gelir aklıma. Si-
zin de sorularınız var mı? Çocuk kitabı nedir? Ço- Çocukların küçük yaşlardan itibaren hem ev hem
cuk kitaplarının yetişkin kitaplarından farkı nedir? de okul ortamlarında nitelikli eserle karşılaşmaları
Çocuklara neden kitap okuma ihtiyacı duyarız? gerekmektedir (7). Çocukların nitelikli eserlerle kar-
Çocuk kitaplarının amacı nedir? Çocuk kitapları- şılaşmaları gelişimleri için büyük önem taşır. Nite-
likli çocuk edebiyatı eserleri, çocukların eserlerde
nın resimleri nasıl olmalıdır? Nitelikli çocuk edebi-
yatı eserleri nasıl olmalı? Düşündünüz mü hiç? yer verilen yaşantılarla ilgili bilgi sahibi olmalarını,
kendi yaşamları arasında bağlantı kurmalarını ve
“Çocuk kitabı nedir?” sorusuyla başlayalım. “Ço- farklı durumlara yönelik baş etme becerilerini geliş-
cukların duygu ve düşünce dünyalarını sanatsal tirmelerini sağlar (7).
niteliği olan dilsel ve görsel iletilerle zenginleşti-
ren ürünlerin genel adı.” olarak tanımlanabilir ço- Çocuk kitaplarında görsel içerik, en az yazı içeriği
cuk kitapları (1). Çocuğun gelişiminin vazgeçilmez kadar önemsenmelidir. Bu nedenle de görsellerin
bir parçası olmalıdır bu kitaplar. Çocuk kitapları, bazı koşullara sahip olması zorunlu bir ihtiyaçtır.
Resimlemeler öyküyü yansıtacak güçte olmalı, res-
çocuğun bilişsel, dilsel, toplumsal, ruhsal ve kişilik min ait olduğu metnin yanında yer almasına çok
gelişimine katkı sağlayan, çocuk gerçekliği ve ço-
cuğa göreliği ön plana alarak edebiyat niteliğin- dikkat edilmelidir (8). Nitelikli bir resimleme için çi-
den ödün vermeden çocuklar için özel olarak ha- zer metni iyi anlamalı, mekânı ve tipleri bu anlam
zırlanmış edebiyat ürünleridir (2). doğrultusunda oluşturmalıdır (8).
Bolca okuyun ve okutun sevgili okur. Çocukları keş-
Çocuk kitapları yetişkin kitaplarından çok farklıdır.
Çok özeldir, çocukların gelişimi açısından çok kıy- fetme duygusundan yoksun bırakmayın. Çünkü ha-
metlidir. Çünkü çocuğun dünyasına göredir. Çocuk yat okudukça ve yeni üsluplar keşfettikçe güzel…
kendisine bir kitap okunduğunda karakterlerde KAYNAKÇA
kendinden bir parça arar. Bazen gerçekleştireme- 1-Sever, S. (2008). Çocuk ve Edebiyat. İzmir: Tudem Yayınları. Çocuk
diği bir hayalini yaşar kahraman, bazen de başka- kitapları.
larına ifade edemediği üzüntüsünü belki de. Çocuk 2-Dilidüzgün, S. (2006, Kasım). Türkiye’de çocuk edebiyatına bakış-
kitapları yetişkin kitaplarından farklılık göstererek lar ve çağdaş çocuk edebiyatı. Sözlü Bildiri, Çocuk Edebiyatı ve İlk
farklı bir kitleye hitap edecek şekilde, farklı beceri- Gençlik Kurultayı 11-12 Kasım 2005 Bildiriler, İstanbul, 37- 46.
lerle ve farklı ihtiyaçlara yönelik olarak yazılan en 3-Hunt, P. (Ed.), (2005). Understanding Children’ s Literature. GB:
incelikli yazın türüdür (3). Çocuklara kitap okuma Routledge. (Şirin, M. R. (2000). 99 Soruda Çocuk Edebiyatı. İstanbul:
ihyacı duyarız, daha doğrusu çocuğa çokça kitap Çocuk Vakfı Yayınları, 59.)
okuma ihtiyacı duymalıyız, demek daha doğru olur. 4-Işıtan, S. ve Gönen, M. (2006). Resimli çocuk kitaplarının benlik
Bilgi ve deneyimlerini kitaplar aracılığıyla geliştiren kavramıyla ilgili konuları içermesi yönünden incelenmesi. II.Ulusal
Çocuk Ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu Bildiri Kitabı, 413-420. An-
çocukların kişiliği gelişmekte ve hayata farklı açı- kara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi.
lardan bakmayı öğrenmeleri söz konusu olmakta-
dır (4). 5-Karatay, H. (2007). Dil edinimi ve değer öğretimi sürecinde masa-
lın önemi ve işlevi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5 (3), 463-475.
Düşünsenize, dilini rahatlıkla anlayabildiğiniz, re- 6-Şirin, M. R. (1998). Çocukluğun Kozası ve Kültür ve Kitap ve Edebi-
simlerini incelediğiniz size özel hazırlanmış kitap- yat. İstanbul: İz Yayıncılık
lar. Elinize aldığınızda bu benim, bu benim için 7-Gönen, M. ve Veziroğlu, M. (2013). Çocuk edebiyatının genel hedef-
hazırlandı duygusunu hissedebilmek ne kadar kıy- leri. M. Gönen (Ed.), Çocuk Edebiyatı (s. 1-11) içinde. Ankara: Eğiten
metli. Çocuk gerçekliği ve çocuğa görelik kavram- Kitap.
ları dikkate alınarak hazırlanmış bir çocuk kitabı, 8-Bassa, Z. (2013). Çocuk kitaplarında resimleme. M. Gönen (Ed.), Ço-
çocuk duyarlılığını da dikkate alarak (5), çocuk ru- cuk edebiyatı (s. 179-221) içinde. Ankara: Eğiten Kitap.

yazı • 11