Page 12 - Lokum_dergi_interactif_pages
P. 12
Muhammed Aydın
[email protected]
@muhammedaydin32
HER ŞEY HAYAL KURMAKLA BAŞLAR
“Hayal kurmak bilgiden daha önemlidir. Çünkü bilgi sınırlıdır ancak
hayal kurmak tüm dünyayı kapsar.”
Albert EİNSTEİN
Hayal kurmak çok kolaydır. Sadece çocuklara özgü zaten doğuştan var olan yaratıcılığını desteklemek
de değildir hayal kurmak. Ama en özgür ve sınırsız ve önüne set çekmemektir. Günümüzde karşılaşılan
hayaller de çocuklarındır aslında. Büyüdükçe kendi- en büyük problemlerin başında da çocukların yara-
miz sınırlarız hayallerimizi. Önemli olan da biz bü- tıcılıklarını ve hayal dünyalarını sınırlandırmak ge-
yüdükçe hayallerimizi küçültmemektir. Yaşımız kaç lir. Buna en başta çocukların oyunlarına karışarak
olursa olsun özgürce sınırsız hayaller kurabilmektir. veya ciddiye almayarak başlanır. Yüzyıllar öncesinde
yaşayan ünlü yazar ve düşünür Montaigne; “Oyun,
Yapılan bütün güzel şeyler önce hayallerde orta- çocukların baş uğraşı ve en önemli işidir.” der. Bu
ya çıkar sonra gerçeğe dönüşür. Her şey önce ha- yüzden çocukların oyunlarda kurdukları hayali ka-
yal etmekle başlar. Günümüzde yer alan göz alıcı
mimarideki eserler veya şaheser olmuş kitapların rakter ve ortamlara karışmamalı ve değiştirmemeli-
yiz. Hatta çocuklarla oyunları üzerine sohbet etmek
hepsi bir hayalin ve yaratıcılığın eseridir. En bü- de onlara özgüven kazandırırken, onların oyunlarını
yük eserler hep bir hayalin ürünüdür. Eğer sınırları ciddiye aldığımızı da gösterir.
aşan bir şekilde hayal edilmemiş olsalardı muhte-
melen önceki standart ürünlerden hiçbir farkı da Çocukların hayallerine kulak verebilmek önemlidir.
olmazdı. Yeni, güzel ve benzersiz şeyler üretmenin Çünkü çocukların duygularını ve iç dünyalarını hayal-
en önemli şartı ilk başta hayal etmektir. leri sayesinde daha iyi keşfedebiliriz. Ama hayalleri-
nin çok uçuk olduğu veya gerçekleşmeyeceğini direkt
Hayal kurmak ve yaratıcılık birbiri ile bağlantılıdır.
Çünkü aslında yaratıcı olabilmek , yeni şeyler üre- belirtmek çocuklarda hayal kırıklığına yol açabilir ve
daha az, sınırlı hayaller kurmalarına sebep olabilir.
tebilmek için öncelikle hayal kurabilmemiz lazım-
dır. Nobel edebiyat ödülü de sahibi ünlü İrlandalı Erken çocukluk döneminde bir çocuğun yaratıcılı-
yazar George Bernard Shaw; “Yaratmanın başlan- ğını ve hayal dünyasını en güzel yansıttığı şeylerin
gıcıdır düş gücü… Dilediğinizi düşler, düşlediğinizi başında da yaptıkları resimler gelir. Aslında çocuk-
amaçlar, amaçladığınızı yaratırsınız sonunda.” sö- ların edebiyata ilk girişleri de resimdir. Çünkü orada
züyle hayal kurmak ve yaratıcılık arasındaki bağı aslında sözle anlatmak istediklerinin yerine geçen
da açıklar aslında. resimler yaparlar ve kişiliklerini yansıtırlar. Yazar Ha-
rika Ören 2016 tarihli yazısında “Çocukların ilk yazısı
Hayal kurmak ve yaratıcılık ise erken çocukluk resimdir.” der. Çocukların çizdiği her resmin , karakte-
döneminde başlar ve şekillenir. Prof.Dr. Elif Çelebi rin hatta kullandıkları renklerin bile bir anlamı vardır.
Öncü Çocukluk Döneminde Sanat ve Yaratıcılık Bunun üzerine çeşitli analiz yöntemleri bile gelişti-
kitabında yaratıcılığı etkileyen faktörleri; kalıtım, rilmiştir. Ama çocuklar resim yaparken de yine hayal
aile, eğitim, toplum, kişisel özellikler ve kültür ola- dünyalarını ve yaratıcılıklarını kısıtlayan ebeveyn ile
rak sıralar. Burada pek çok değişken vardır. Bunlar öğretmen tutumlarıyla sık sık karşılaşmaktayız. Me-
da erken çocukluk döneminde yaratıcılık ve hayal sela uçan bir kedi çizen çocuğa direkt hayır kediler
kurmayı daha da geliştirmenin aslında elimizde ol- uçamaz demek hayal dünyasını kısıtlayan bir ifa-
duğunu gösteriyor.
de olabilir. Aslında çocuğun hayal dünyasında kedi
Her çocuk dünyaya geldiğinde hayal gücüne sa- uçuyordur. Kedinin nasıl uçtuğunu yine aynı çocuk,
hiptir aslında. Ve kendi hayal dünyalarında yaşar- görünmez bir balona bağlı diyerek açıklayabilir. Bu,
lar. Buna da en fazla oyunlarda rastlarız. Orada onun hayal dünyasıdır. Hayal dünyasını sınırlandır-
hayal gücüyle kurdukları oyunları en ince ayrın- mak yerine açık uçlu sorularla yaratıcılığını teşvik et-
tısına kadar yaratıcılıklarıyla inşa ederler. Aslında mek daha güzel bir yöntem olacaktır.
burada ebeveynlere ve erken çocukluk dönemi öğ- Unutmayalım ki her şey hayal kurmakla başlar ve en
retmenlerine düşen görev; çocuğa yaratıcılık veya büyük eserler hep hayallerin ürünüdür. Hayallerimizi
hayal kurma becerisi kazandırmak değil aksine
sınırlandırmayalım.
12 • www.lokumdergi.com