Page 29 - 2025 Temmuz Sayısı Lokum Dergi

Çocuk ve Edebiyat Dergisi

Kütüphaneler Şşşt Demek
Amerika’da doktora sonrası araştırmacı olarak
Zorunda mı? bulunduğum bu dönemde, çocuk kütüphanelerini sık

sık ziyaret ediyorum. Gördüğüm şey, sadece kitap
raflarının ötesinde bir yaşam alanı inşa edildiği.
Buradaki çocuk kütüphaneleri gerçekten kapsayıcı
yapılar sunuyor. Aynı etkinlikte, evsiz bir ailenin
çocuklarıyla orta üst gelir grubundaki çocukların bir
araya gelip benzer uyaranlara maruz kaldıklarına
tanıklık ediyorsunuz. Kütüphanelerde bebek
arabaları için özel park alanları var. Yani bebekler de
sürece dahil. Ailelerin çocuklarıyla birlikte zaman
geçirebileceği sesli oyun alanları mevcut. Üstelik
kitaplar gibi oyuncaklar da ödünç alınabiliyor.
Kütüphane duvarlarında sadece etkinlik ilanları yok;
aynı zamanda iş ilanları, psikolojik destek
programları, ücretsiz sosyal yardımlar ve sağlık
hizmetlerine dair duyurular da yer alıyor. Bu panolar
adeta kütüphaneyi bir yaşam destek merkezine
Köşe Yazısı dönüştürüyor. Sadece bilgiye değil, yaşamın
kendisine de dokunabilen bir alan hayal edin…
Burada bunu gerçekleştirmişler.
ELA SÜMEYYE SEÇİM Ülkemizde de umut verici örnekler var. Doktora
Kütüphane denilince aklımıza hemen sessizlik gelir. sürecimde gönüllü olarak çalışmalarına katıldığım
Peki çocuk kütüphanesi denilince de aklımıza Ankara'da yer alan Adnan Ötüken İl Halk
Kütüphanesi, klasik kütüphane anlayışının dışına
sessizlik mi gelmeli? Çocuklar uzun süre sessiz
çıkan yaratıcı etkinliklerle dikkat çekiyordu.
kalabilirler mi/ kalmalılar mı? Çocuklara kitap Kütüphanede yetişkinlere yönelik zumba etkinlikleri
okurken onların bizi çıt bile çıkarmadan dinlemesini düzenleniyor ve her ay farklı bir kültüre özgü kültür
mi beklemeliyiz? tanıtım etkinliği organize ediliyordu. Bu günlerde
Bu sorulara konuyla ilgili detaylı bilgilere sahip ülkelerin konsolosluklarından temsilciler davet
olmadan net cevaplar vermek kolay değil. Ancak bir edilmesi de süreci daha anlamlı kılıyordu. Bu tür
etkinlikler kütüphaneleri çok daha canlı ve çok yönlü
gerçek var ki, çocuklar dünyayı sadece öğrenme ortamlarına dönüştürüyor. Eminim
gözlemleyerek değil, ses çıkararak, hareket ederek
ülkemizin bambaşka bölgelerinde çok daha farklı ve
ve başkalarıyla etkileşime girerek öğrenirler. Çocuk yaratıcı etkinlikler de uygulanıyordur. Bu yazıyı
kütüphaneleri de bu gerçeği göz önünde bulunduran okuduktan sonra kendi bölgenizdeki kütüphane
mekanlar olmalı. etkinliklerini araştırmaya ne dersiniz?
Çocuk kütüphaneleri yalnızca kitapların saklandığı Çocuklardan eleştirel düşünmelerini, soru
sormalarını, dünyayı sorgulamalarını, merak
değil, aynı zamanda çocukların okuma sevgisi etmelerini, keşfetmelerini bekliyoruz ama aynı
kazandığı, kitapları keşfettiği, yeni bilgiler öğrendiği
zamanda onlardan sessizce oturup, çıt çıkarmadan
ve sosyal etkileşim kurma şansı yakaladığı canlı biz yetişkinleri dinlemelerini de istiyoruz. Bu çelişkiyi
alanlardır. Bu çok yönlü işlev, geleneksel "sessizlik" fark etmek ve aşmak zorundayız. Çünkü çocuklar
beklentisini yeniden düşünmemizi gerektiriyor. sadece sessizliğin içinde değil, sesin, hareketin,
Özellikle küçük yaş gruplarının yaş ve gelişim oyunun ve birlikte öğrenmenin içinde gelişir.
özelliklerinden kaynaklı, doğal olarak, daha hareketli Biz belki de sessizliği kural bilen, çıt çıkmayan
ve sesli olduğu unutulmadan kütüphanelerimizi kütüphanelerde büyüdük. Ama bu, çocuklarımızın da
sessiz kalması gerektiği anlamına gelmemeli. Bir
şekillendirmeliyiz. Onlar için sessizliğin ötesinde, çocuğun sesi; merakın, öğrenmenin, hayal kurmanın
konuşabilecekleri, soru sorabilecekleri, hareket ve büyümenin ta kendisidir. Belki de artık
edebilecekleri, bazen de kocaman kahkahalar kütüphanelerde aradığımız şey sessizlik değil,
atabilecekleri alanlar yaratmalıyız. esneklik olmalı. Çünkü her sesin bir hikâyesi vardır.
Köşe Yazısı . 29